Địa lý là môn học rất quan trọng trong chương trình học trung học cơ sở và trung học phổ thông của Việt Nam. Trong đó, tìm hiểu về nguồn tài nguyên thiên nhiên cũng như những vấn đề liên quan tới nó là một trong những bài học rất quan trọng. Nhiều người lo sợ mình sẽ không có đủ kiến thức phục vụ cho học tập cũng như cuộc sống.
Đừng lo, bài viết này sẽ giúp bạn giải quyết vấn đề đó.
Mục tiêu của việc tìm hiểu về tài nguyên thiên nhiên là để chúng ta biết được tầm quan trọng của chúng cho cuộc sống của mỗi người. Để chúng ta biết bảo vệ, tiết kiệm và sử dụng hiệu quả mà không gây lãng phí. Biết về tài nguyên thiên nhiên còn mang lại nhiều lợi ích hơn thế nữa..
I: TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN LÀ GÌ?
1: Khái niệm tài nguyên thiên nhiên.
Để trả lời cho câu hỏi: Tài nguyên thiên nhiên là gì? Có rất nhiều định nghĩa hay và đầy đủ nhất.
“Tài nguyên thiên nhiên là những của cải vật chất có sẵn trong tự nhiên mà con người có thể khai thác, chế biến, sử dụng, phục vụ cuộc sống của con người (rừng cây, các động vật, thực vật quý hiếm, các mỏ khoáng sản, các nguồn nước, dầu, khí…)”
Lại có định nghĩa rằng : “Tài nguyên thiên nhiên là những giá trị hữu ích của môi trường tự nhiên có thể thỏa mãn các nhu cầu khác nhau của con người bằng sự tham gia trực tiếp của chúng vào các quá trình kinh tế và đời sống nhân loại.”
Nói tóm lại tài nguyên thiên nhiên tồn tại không phải do con người tạo ra. Nôm na chính là dễ dàng nhìn thấy chúng từ môi trường xung quanh và có những loại bạn đang sử dụng hằng ngày như nước đất gió,…
2: Phân loại tài nguyên thiên nhiên.
Với các khái niệm trên chúng ta có thể thấy rằng có rất nhiều tài nguyên thiên nhiên trong môi trường nhưng chúng không ở cùng trạng thái. Có loại chỉ ở dạng khí, cũng có loại ở dạng lỏng hoặc rắn… Để dễ dàng nghiên cứu và tìm hiểu về chúng, chúng ta cùng đến với các dạng tài nguyên thiên nhiên dưới đây.
Có rất nhiều cách phân loại tài nguyên thiên nhiên trên thế giới.
Căn cứ vào khả năng tái tạo chia làm 2 loại:
- Tài nguyên tái tạo được – hay tài nguyên vĩnh viễn: là loại tài nguyên tồn tại nhờ nguồn năng lượng cung cấp vô tận và liên tục từ vũ trụ vào trái đất. Hoặc cũng có thể do những hiện tượng vật lý hóa học xảy là làm môi trường biến động. Từ đó hình thành và tiếp tục tồn tại, nảy nở ví dụ như gió, mưa, không khí, mặt trời.
- Tài nguyên không tái tạo được là những dạng tài nguyên tồn tại có giới hạn trong môi trường. Chúng sẽ biến mất hoàn toàn khi con người khai thác sử dụng không hợp lý. Bạn có thể kể đến những tài nguyên dạng này như dầu mỏ, khí đốt, quặng, các loại khoáng sản,…
Căn cứ vào khả năng phục hồi thì chúng ta nói về dạng tài nguyên phục hồi được như cây cối, đất, nước, … Có nghĩa là khi bạn sử dụng chúng phục vụ cho cuộc sống tới một mức độ nào đó. Thì những tài nguyên thiên nhiên này sẽ bị cạn kiệt, dù không thể phục hồi trong ngắn hạn. Nhưng nếu có biện pháp phù hợp thì khả năng phục hồi là rất cao.
Khi bạn đã biết rõ những dạng tồn tại của tài nguyên thiên nhiên thì chúng ta cần phải có phương pháp sử dụng hợp lý. Nếu không thì chúng ta sẽ rơi vào tình trạng cạn kiệt tài nguyên.
II: MỐI LIÊN HỆ GIỮA CON NGƯỜI VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN
Nếu bạn cho rằng con người và tài nguyên thiên nhiên là độc lập thì bạn phải xem xét lại. Con người có mối quan hệ mật thiết với tài nguyên trong thiên nhiên vì: Con người chúng ta cần sử dụng năng lượng từ tài nguyên thiên nhiên phục vụ cho cuộc sống.
Sẽ là xăng dầu cho nhu cầu đi lại được sản xuất từ việc khai thác khoáng sản tại thềm lục địa. Hay nước uống hằng ngày, không khí để thở,…
Con người làm tài nguyên thiên nhiên trở nên hữu ích hơn chứ không phải chỉ là dạng vật chất tồn tại vô ích. Nhưng chúng ta phải khai thác hợp lý và bảo vệ chúng tốt nhất.
Vậy chúng ta nên làm gì để bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên?
Không lãng phí, sử dụng tiết kiệm: Chỉ với những hành động đơn giản hằng ngày như tắt điện khi không dùng đến, sử dụng nước vừa đủ khi cần thiết, không vứt rác bừa bãi ra ngoài môi trường sống,…
Bạn hãy hành động ngay hôm nay để bảo vệ môi trường cũng như tài nguyên thiên nhiên đúng không nào. Sử dụng năng lượng sạch như điện mặt trời, năng lượng gió,… Cùng tham gia vào những hoạt động bảo vệ môi trường trong trường học, khu phố hay dọn dẹp ngay căn phòng ngủ của bản thân.
Chúng ta có thể nhìn thấy tầm quan trọng của tài nguyên thiên nhiên trong cuộc sống nhưng thực tại thì tàn khốc hơn bạn nghĩ.
Hiện trạng tài nguyên thiên nhiên Việt Nam nói riêng, thế giới nói chung.
Dù biết là tài nguyên thiên nhiên rất quan trọng cho sự tồn tại của loài người là thế. Nhưng thật muộn màng khi giờ đây, không chỉ môi trường sống bị phá hoại, thiên nhiên bị phá hủy, các loại tài nguyên nói trên trở nên khan hiếm hơn bao giờ hết.
Nguyên nhân là do đâu? Do chính con người chúng ta mà ra cả. Khi mà nhiều người chỉ nhìn thấy được cái lợi ích trước mắt mà không nhìn ra nguy hại tiềm tàng trong tương lai. Chúng ta khai thác tài nguyên thiên nhiên nhiều tới mức chúng không thể kịp thời tái tạo lại.
Nguy hại hơn khi mà những nguồn tài nguyên không thể tái tạo được cũng thiếu ở mức báo động.
Đây không phải là hiện trạng của một quốc gia, một khu vực hay địa phương nào cả. Mà nó xảy ra toàn bộ trái đất này! Trong đó có Việt Nam.
Hiện nay con người đã nhìn thấy tầm quan trọng của tài nguyên thiên nhiên không phải chỉ là sử dụng, mà cần phải bảo vệ chúng. Các nhà khoa học suy nghĩ ra nhiều cách như là những nguồn năng lượng sạch từ gió, nước, mặt trời. Các nguồn khí đốt ít dùng than đá mà chuyển sang dùng khí gas hữu cơ.
Các bạn trẻ trồng cây xanh, bảo vệ môi trường sống xung quanh mình. Những phong trào dọn rác tập thể tại sông hồ biển cũng cần được khuyến khích. Tôi tin rằng chỉ với những hành động nhỏ như vậy thì bạn đã góp một phần rất lớn cho công cuộc bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên Việt Nam nói riêng, thế giới nói chung.
Trên đây là những thông tin quan trọng về chủ đề tài nguyên thiên nhiên mà bạn có thể học hỏi thêm bổ sung vào kho kiến thức của bản thân. Chúc bạn có được nhiều thành công trong cuộc sống!